Kan Şekerini Dengede Tutan Besinler Nelerdir?
Sağlıklı bir insanda normal açlık kan şekeri oranının 77 – 99 mg/dl arasında, normal tokluk kan şekeri oranının ise 100 – 120 mg/dl seviyelerinde olması gerekmektedir. Dolayısıyla hem açken hem de tokken belirli bir aralıkta olması gereken kan şekeri oranının dengede tutulması rahat yaşam standardı sürebilmek açısından çok önemlidir. Kan şekerinin düzeyi, beslenmeyle doğrudan alakalıdır. Çünkü yediğimiz besinlerin içerisinde bulunan glikoz, şeker düzeyinin belirlenmesinde en büyük etkiyi oluşturmaktadır. Bu nedenle bugünkü yazımızda kan şekerini dengede tutan besinler nelerdir sorusunun yanıtını verdik.
Özellikle besinlerin kan şekerini doğrudan etkilememesi ya da etkisini yavaşça göstermesi açısından glisemik indeks adı verilen bir kritere bağlı olarak tüketilmesi gerekmektedir. Glisemik indeksi düşük besinlerden kan şekeri kontrolünü sağlamada büyük öneme sahiptir. Besinlerdeki nişasta oranı, protein miktarına göre sindirilmektedir, çünkü nişastanın etrafı yapısal olarak proteinlerle kaplıdır. Dolayısıyla nişasta oranı yüksek besinlerin kan şekerine olan etkisi daha fazla olmaktadır. Beslenme uzmanları kan şekerine doğrudan etki eden besinlerden ziyade, daha uzun vadede sindirilen glisemik indeksi düşük besinlerin tercih edilmesi gerektiğini belirtmektedir. Bu bağlamda aşağıdaki besinler kan şekerini dengelemede büyük öneme sahiptir.
Kan Şekerini Dengeleyen Yiyecekler
Tarçın: Bilinen besinlerin içerisinde kan şekerini dengeleyici özelliğe sahip en önemli besindir. Kan şekeri düşük ya da yüksek fark etmeksizin, günde belirli bir miktar tüketilmesi halinde şeker oranını dengeleyecektir.
Kefir: Prebiyotik özelliğiyle sindirim sistemini düzenlemesinin yanında, kan şekerini de dengelemektedir.
Zeytinyağı: Glisemik indeksi düşük olan besinler arasında önemli bir yere sahip zeytinyağı, karbonhidrat oranı yüksek besinlerle birlikte tüketildiğinde bile kan şekerini dengeleyebilmektedir. O nedenle tüm yemeklerde tercih edilmesi gereken zeytinyağı, hem çiğ hem de pişmiş şekilde tüketilmelidir.
Elma, şeftali, kayısı: Meyveler içerisinde glisemik indeksi en düşük olanlardır. Bu nedenle ara öğünlerde tüketilerek açlığa bağlı düşük şekeri düzenleyebilmektedir.
Ceviz, fındık ve badem: Yükselen kan şekerini dengede tutmaya yarar. Özellikle diyet programlarında meyvelerin yanında mutlaka tüketilmesi önerilen besinler arasındadır.
Taze sebzeler: Brokoli, lahana, maydanoz, taze soğan, havuç gibi sebzeler kan şekerini düşürmekle birlikte lifli özellikleriyle sindirimi de kolaylaştırmaktadır.
Yukarıda sıralanan besinlere ek olarak bol su tüketilmesi gerektiğini tavsiye eden beslenme uzmanları, öğün atlamamanın ve ara öğün alışkanlıklarının kan şekerini dengede tutma konusunda büyük öneme sahip olduğunu vurgulamakta. Ayrıca kan şekeri düştüğünde hızlı etki eden besinler yerine, günün ara öğün saatlerinde tüketilecek atıştırmalıkların zamana yayılarak kan şekerini dengelemesi gerektiğinin altı çizilmekte. Özellikle tarçın ve limon gibi kan şekerine doğrudan etki eden besinlerin gece yatmadan önce tüketilmesi gerektiği, ayrıca bunlara ek olarak süt ya da yoğurt gibi yiyeceklerle de desteklenmesi sağlanmalıdır. Aksi takdirde düşük ya da yüksek kan şekeri değerleri nedeniyle vücudun dengesi bozulacaktır.